Zakład Farmakologii
Pracownie działające w Zakładzie Farmakologii:
Pracownia Farmakologii i Biostruktury Mózgu
Pracownia Farmakologii Behawioralnej
Pracownia Farmakologii Biochemicznej
Pracownia Neurobiologii Emocji i Procesów Poznawczych
-
Early-life stress affects peripheral, blood-brain barrier, and brain responses to immune challenge in juvenile and adult rats.
Anna Solarz, Iwona Majcher-Maślanka, Joanna Kryst, Agnieszka Chocyk
Brain, behavior, and immunity, 10.1016/j.bbi.2022.11.005 S0889-1591(22)00434-2
PMID:36400335 -
Trait sensitivity to negative feedback determines the effects of chronic stress and chronic mirtazapine treatment on anxiety and stress-coping strategies in rats.
Paulina Surowka, Karolina Noworyta, Agata Cieslik, Rafal Rygula
Psychopharmacology, 10.1007/s00213-022-06273-8
PMID:36352265 -
Amorfrutin B Protects Mouse Brain Neurons from Hypoxia/Ischemia by Inhibiting Apoptosis and Autophagy Processes Through Gene Methylation- and miRNA-Dependent Regulation.
Karolina Przepiórska, Agnieszka Wnuk, Cordian Beyer, Małgorzata Kajta
Molecular neurobiology, 10.1007/s12035-022-03087-9
PMID:36324052 -
Effects of chronic fluoxetine treatment on anxiety- and depressive-like behaviors in adolescent rodents - systematic review and meta-analysis.
Joanna Kryst, Iwona Majcher-Maślanka, Agnieszka Chocyk
Pharmacological reports : PR, 10.1007/s43440-022-00420-w
PMID:36151445 -
Trait sensitivity to negative feedback determines the intensity of compulsive alcohol seeking and taking in male rats.
Agata Cieslik, Karolina Noworyta, Rafal Rygula
Journal of psychiatry & neuroscience : JPN, 10.1503/jpn.210220
PMID:35820699 -
Effect of Psilocybin and Ketamine on Brain Neurotransmitters, Glutamate Receptors, DNA and Rat Behavior.
Adam Wojtas, Agnieszka Bysiek, Agnieszka Wawrzczak-Bargiela, Zuzanna Szych, Iwona Majcher-Maślanka, Monika Herian, Marzena Maćkowiak, Krystyna Gołembiowska
International journal of molecular sciences, 6713 10.3390/ijms23126713
PMID:35743159 -
Cognitive Processes and Personality Traits Underlying Four Phenotypes of Susceptibility to (Mis)Information.
Michal Piksa, Karolina Noworyta, Jan Piasecki, Pawel Gwiazdzinski, Aleksander B Gundersen, Jonas Kunst, Rafal Rygula
Frontiers in psychiatry, 10.3389/fpsyt.2022.912397
PMID:35782415 -
undefined
Agata Kowalik, Mateusz Majerek, Krzysztof Mrowiec, Joanna Solich, Agata Faron-Górecka, Olga Woźnicka, Marta Dziedzicka-Wasylewska, Sylwia Łukasiewicz
Biomolecules, 749 10.3390/biom12060749
PMID:35740874 -
Pro-cognitive effect of acute imipramine administration correlates with direct interaction of BDNF with its receptor, Trkβ.
Agata Faron-Górecka, Maciej Kuśmider, Piotr Gruca, Paulina Pabian, Agata Korlatowicz, Joanna Solich, Magdalena Kolasa, Marta Dziedzicka-Wasylewska
Brain research, S0006-8993(22)00172-X 10.1016/j.brainres.2022.147948
PMID:35597327 -
undefined
Micaela Tirri, Sabrine Bilel, Raffaella Arfè, Giorgia Corli, Beatrice Marchetti, Tatiana Bernardi, Federica Boccuto, Giovanni Serpelloni, Francesco Botrè, Fabio De-Giorgio, Krystyna Golembiowska, Matteo Marti
Frontiers in psychiatry, 10.3389/fpsyt.2022.875722
PMID:35530025 -
Neurotoxicological profile of the hallucinogenic compound 25I-NBOMe.
Monika Herian, Adam Wojtas, Marzena Maćkowiak, Agnieszka Wawrzczak-Bargiela, Anna Solarz, Agnieszka Bysiek, Katarzyna Madej, Krystyna Gołembiowska
Scientific reports, 10.1038/s41598-022-07069-8
PMID:35190675 -
Prenatal Exposure to Triclocarban Impairs ESR1 Signaling and Disrupts Epigenetic Status in Sex-Specific Ways as Well as Dysregulates the Expression of Neurogenesis- and Neurotransmitter-Related Genes in the Postnatal Mouse Brain.
Agnieszka Wnuk, Joanna Rzemieniec, Karolina Przepiórska, Bernadeta Angelika Pietrzak, Marzena Maćkowiak, Małgorzata Kajta
International journal of molecular sciences, 13121 10.3390/ijms222313121
PMID:34884933 -
Posttreatment Strategy Against Hypoxia and Ischemia Based on Selective Targeting of Nonnuclear Estrogen Receptors with PaPE-1.
A Wnuk, K Przepiórska, B A Pietrzak, M Kajta
Neurotoxicity research, 10.1007/s12640-021-00441-y
PMID:34797527 -
Neuromolecular Underpinnings of Negative Cognitive Bias in Depression.
Karolina Noworyta, Agata Cieslik, Rafal Rygula
Cells, 3157 10.3390/cells10113157
PMID:34831380 -
Identification of Molecular Markers of Clozapine Action in Ketamine-Induced Cognitive Impairment: A GPCR Signaling PathwayFinder Study.
Agata Korlatowicz, Maciej Kuśmider, Marta Szlachta, Paulina Pabian, Joanna Solich, Marta Dziedzicka-Wasylewska, Agata Faron-Górecka
International journal of molecular sciences, 12203 10.3390/ijms222212203
PMID:34830086
- Artykuł popularnonaukowy "Od narodzin do starości – amorfrutyna B w neuroprotekcji" Karolina Przepiórska
- GOŁEMBIOWSKA K.: Pharmacology and Neurotoxicity of 5-MeO-DIPT. In: Kostrzewa R.M. (eds) Handbook of Neurotoxicity. Springer, Cham, 2021, 1-12.
-
Różne oblicza optymizmu
Artykuł, który ukazał się w czasopiśmie "Wiedza i Życie" (NUMER 2/2021)
https://www.wiz.pl/czlowiek/2102957,1,rozne-oblicza-optymizmu.read
-
Myślenie tendencyjne
Artykuł, który ukazał się w czasopiśmie "Wiedza i Życie" (NUMER 8/2020)
https://www.wiz.pl/czlowiek/1982864,1,myslenie-tendencyjne.read
- Artykuł popularnonaukowy "Krem z filtrem przeciwsłonecznym – przyjaciel czy wróg?" Agnieszka Wnuk
-
Poszukiwanie nowych strategii w leczeniu uszkodzeń mózgu wywołanych niedotlenieniem i niedokrwieniem.
NAUKA, 2016, 3:55-73. Kajta M, Rzemieniec J, Rużyłło W.
-
Neurobiologia optymizmu
Artykuł, który ukazał się w czasopiśmie Wszechświat na podstawie wykładu wygłoszonego w ramach Tygodnia Mózgu w Krakowie 2014
http://www.ptpk.org/tydzien_mozgu/tydzien_mozgu_2014.html#art_5
-
W jaki sposób występujące w środowisku substancje hormonalnie czynne wpływają na mózg?
Wszechświat, 2012, 113:10-13. Kajta M.
-
Molekularne podstawy działania estrogenów w ośrodkowym układzie nerwowym.
Rozdział w: Szlaki przekazywania sygnałów komórkowych. Pod redakcją I. Nalepy. XXI Zimowa Szkoła Instytutu Farmakologii PAN. Mogilany, 2004, 61-69. Kajta M.
-
Hodowle komórek nerwowych.
Rozdział XVII w: Hodowle komórek i tkanek. Pod redakcją S. Stokłosowej. PWN, Warszawa, 2004, 277-290. Kajta M.
-
-
Faron-Górecka A, Kuśmider M, Solich J, Górecki A, Dziedzicka-Wasylewska M. (2020) Genetic variants in dopamine receptors influence on heterodimerization in the context of antipsychotic drug action. Progress in Molecular Biology and Translational Science, Elsevier https://doi.org/10.1016/bs.pmbts.2019.11.008
Faron-Górecka A, Szlachta M, Kolasa M, Solich J, Górecki A, Kuśmider M, Żurawek D, Dziedzicka-Wasylewska M. (2019) Understanding GPCR dimerization. Methods in Cell Biology, Elsevier https://doi.org/10.1016/bs.mcb.2018.08.005
Faron-Górecka A, Szafran-Pilch K. (2016) Prolactin and Somatostatin Responses to Antidepressant Therapy. In: López-Muñoz F., Srinivasan V., de Berardis D., Álamo C., Kato T. (eds) Melatonin, Neuroprotective Agents and Antidepressant Therapy. Springer, New Delhi
Zurawek D., Faron-Górecka A, Kuśmider M, Solich J, Kolasa M, Szafran-Pilch K, Kmiotek K, Gruca P, Papp M, Dziedzicka-Wasylewska M. (2015) Dopamine D1 and D2 Receptors in Chronic Mild Stress: Analysis of Dynamic Receptor Changes in an Animal Model of Depression Using In Situ Hybridization and Autoradiography. In: Tiberi M. (eds) Dopamine Receptor Technologies. Neuromethods, vol 96. Humana Press, New York, NY
Łukasiewicz S, Faron-Górecka A, Dziedzicka-Wasylewska M. (2013) A Biophysical Approach for the Study of Dopamine Receptor Oligomerization. In: Kabbani N. (eds) Dopamine. Methods in Molecular Biology (Methods and Protocols), vol 964. Humana Press, Totowa, NJ
-
- GOŁEMBIOWSKA K., KAMIŃSKA K. Effects of Synthetic Cathinones on Brain Neurotransmitters. In: Zawilska J. B. (ed.) Synthetic Cathinones. Current Topics in Neurotoxicity 12. Springer International Publishing AG, Cham, 2018, p. 117-124.
-
Selektywna modulacja receptora PPARγ przez amorfrutynę B jako nowatorskie podejście terapeutyczne wobec wywołanych chemioterapią uszkodzeń komórek mózgu ssaków, Mgr Bernadeta Pietrzak-Wawrzyńska
Grant NCN PRELUDIUM; nr projektu 2023/49/N/NZ7/03640. W trakcie realizacji.Kierownik grantu: mgr Bernadeta A. Pietrzak-Wawrzyńska, Opiekun merytoryczny: prof. dr hab. Małgorzata Kajta
-
Selektywna modulacja szlaków sygnałowych receptora PPARγ jako nowa strategia terapeutyczna wobec choroby Alzheimera, Mgr Karolina Przepiórska-Drońska
Grant NCN PRELUDIUM; 2022/45/N/NZ7/01418; 2023-2026. W trakcie realizacji.Kierownik grantu: Karolina PrzepiórskaOpiekun merytoryczny grantu: Prof. dr hab. Małgorzata Kajta
-
Translacyjne i interdyscyplinarne badania fenotypów wrażliwości na wzmocnienie jako predyktorów odpowiedzi na leki przeciwdepresyjne (NCN OPUS 22; UMO-2021/43/B/HS6/02007), Prof. dr hab. Rafał Ryguła
Dlaczego leki przeciwdepresyjne nie działają u niektórych osób cierpiących na depresję, a u innych szybko przynoszą ulgę w objawach? Czy pozytywne wyniki leczenia antydepresyjnego wiążą się z wrażliwością na nagrodę i karę? A jeśli tak, to czy określenie tej wrażliwości może ułatwić znalezienie odpowiedniego leczenia? Chociaż związek między wrażliwością na wzmocnienie, zaburzeniami afektywnymi i skutecznością farmakoterapii depresji jest szeroko postulowany poprzez wpływowe narracje teoretyczne, do tej pory nie przeprowadzono systematycznych badań mających na celu zbadanie tych interakcji. W opisanym projekcie zastosujemy nowy model zwierzęcy łączący różne poziomy wrażliwości na nagrodę i karę z indywidualną reaktywnością na leczenie przeciwdepresyjne. Następnie, wykorzystując pionierskie techniki internetowe oraz w pełni translacyjne testy behawioralne, porównamy wyniki uzyskane z eksperymentów na zwierzętach laboratoryjnych z wynikami testów przeprowadzonych na ludziach przyjmujących te same antydepresanty. Na koniec zweryfikujemy, porównamy i rozszerzymy wyniki uzyskane na podstawie eksperymentów na zwierzętach i ludziach przy pomocy metod matematycznego modelowania. Na podstawie wyników zaproponowanych eksperymentów będziemy w stanie przeprowadzić kompleksową i wielopoziomową weryfikację hipotezy, że cecha wrażliwości na nagrodę i karę (fenotyp wrażliwości na wzmocnienie) może determinować różnice międzyosobnicze w skuteczności leczenia przeciwdepresyjnego. Uzyskane wyniki zostaną wykorzystane do zrozumienia zjawisk lekooporności i niskiej skuteczności w terapii przeciwdepresyjnej
-
Nowa, pourazowa strategia leczenia udaru i asfiksji okołoporodowej - nowatorskie podejście terapeutyczne oparte na selektywnej aktywacji błonowych receptorów estrogenowych mERα i mERβ., Dr hab. Agnieszka Wnuk
Grant NCN SONATA; nr projektu 2021/43/D/NZ7/00633; 2022-2025. W trakcie realizacji.
Kierownik grantu: dr Agnieszka Wnuk -
Selektywna aktywacja szlaków sygnałowych niejądrowych receptorów estrogenowych przez PaPE-1 jako nowe podejście terapeutyczne wobec sporadycznej postaci choroby Alzheimera, Prof. dr hab. Małgorzata Kajta
Grant NCN OPUS; 2020/39/B/NZ7/00974; 2021-2024. W trakcie realizacji.
Kierownik grantu: Małgorzata Kajta -
Neurochemiczne podstawy przeciwdepresyjnych właściwości psychodelików w zwierzęcych modelach depresji OPUS 19 2020/37/B/NZ7/03753, Prof. dr hab. Krystyna Gołembiowska
-
#Cyber_odporność. W jaki sposób internetowe sieci społecznościowe mogą zbudować odporność na dezinformację?, Prof. dr hab. Rafał Ryguła
Przyznany w ramach konkursu IDEALAB na interdyscyplinarne, przełomowe projekty realizowane przez polskich naukowców we współpracy z badaczami z krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Realizowany w latach 2020-2023, wraz z partnerami z Uniwersytetu Jagiellońskiego, Politechniki Poznańskiej oraz Uniwersytetu w Oslo. -
Rola tendencyjności poznawczej w indywidualnej podatności na przejście od kontrolowanego używania do niekontrolowanego nadużywania alkoholu w modelu zwierzęcym, Prof. dr hab. Rafał Ryguła
Realizowany w latach 2019-2022. Przyznany w ramach programu OPUS 16 Narodowego Centrum Nauki w Krakowie.
-
Poszukiwanie skutecznych strategii ochrony komórek nerwowych przed niedotlenieniem i niedokrwieniem: Identyfikacja mechanizmów neuroprotekcyjnego działania nowych ligandów receptorów AhR i PPARg w eksperymentalnych modelach udaru., Prof. dr hab. Małgorzata Kajta
Grant NCN OPUS; 2018/31/B/NZ7/01815; 2019-2022. W trakcie realizacji. Kierownik grantu: Małgorzata Kajta -
Statek Neurobiologiczny, Prof. dr hab. Rafał Ryguła
Grant na popularyzacje neurnauki w ramach tygodnia mózgu, przyznany przez FENS ze środków Dana Foundation. W ramach grantu, badacze z Instytutu Farmakologii popularyują neurobiologię i wiedzę o mózgu na pokładzie NEURO-STATKU, który w dniu 17 marca 2019 r., podczas Tygodnia Mózgu, pływa po Wiśle w okolicach Wawelu. Wydarzenie objęte patronatem IF-PAN, L'OREAL i PTBUN. -
Neurobiologiczny Autobus, Prof. dr hab. Rafał Ryguła
Grant na popularyzacje neuronauki w ramach tygodnia mózgu, przyznany przez FENS ze środków Dana Foundation. W ramach grantu, badacze z Instytutu Farmakologii popularyzowali neurobiologię i wiedzę o mózgu na pokładzie NEURO-AUTOBUSU, który w dniu 17 marca 2018 r., podczas Tygodnia Mózgu, krążył dookoła krakowskich Plant. Wydarzenie zostało objęte patronatem IF-PAN.
-
Farmakologiczne i optogenetyczne badania mechanizmu działania głębokiej stymulacji mózgu w przyśrodkowo-brzusznej korze przedczołowej w zwierzęcym modelu lekoopornej depresji, Prof. dr hab. Mariusz Papp
Grant NCN, nr: 2017/25/B/NZ7/02710 -
Rola stresu retikulum endoplazmatycznego w patomechanizmach dysfunkcji kory przedczołowej wywołanej stresem we wczesnym okresie życia oraz w mechanizmach działania fluoksetyny u dzieci i młodzieży, Dr hab. Agnieszka Chocyk
-
Wrażliwość na negatywne informacje zwrotne jako kognitywny biomarker depresji w modelu zwierzęcym, Prof. dr hab. Rafał Ryguła
Realizowany w latach 2017-2020. Przyznany w ramach programu OPUS 12 Narodowego Centrum Nauki w Krakowie.Kierownik: Rafał Ryguła -
Wpływ stresu we wczesnym okresie życia na dojrzewanie i przepuszczalność bariery krew-mózg oraz aktywację procesów neurozapalnych w rozwoju ontogenetycznym , Dr Anna Solarz-Andrzejewska
Preludium 12 2016/23/N/NZ4/01148 - kierownik
-
Nagroda Naukowa Wydziału Nauk Medycznych Polskiej Akademii Nauk: prof dr hab. Marta Dziedzicka-Wasylewska, dr Joanna Solich, dr hab. Agata Faron-Górecka, Dr hab. Agata Faron - Górecka
Czwartek, 17 Listopada 2022 -
I miejsce w konkursie na artykuł popularnonaukowy "Od narodzin do starości – amorfrutyna B w neuroprotekcji" - organizator konkursu: Dyrekcja Instytutu Farmakologii im. Jerzego Maja w Krakowie. , Mgr Karolina Przepiórska-Drońska
Czwartek, 30 Września 2021 -
Zespołowa Nagroda Wydziału V Nauk Medycznych Polskiej Akademii Nauk za cykl publikacji , Dr hab. Agnieszka Wnuk
Czwartek, 22 Listopada 2018 -
Zespołowa Nagroda Wydziału V Nauk Medycznych Polskiej Akademii Nauk za cykl publikacji. , Prof. dr hab. Małgorzata Kajta
Czwartek, 22 Listopada 2018 -
Stypendium START 2018 Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (FNP) dla Młodych Uczonych, Dr hab. Agnieszka Wnuk
Sobota, 26 Maja 2018 -
II miejsce w konkursie na artykuł popularnonaukowy "Krem z filtrem przeciwsłonecznym – przyjaciel czy wróg?" - organizator konkursu Dyrekcja IF PAN w Krakowie, Dr hab. Agnieszka Wnuk
Środa, 15 Listopada 2017 -
Rafał Ryguła - Nagroda Prezesa Rady Ministrów za rozprawę habilitacyjną , Prof. dr hab. Rafał Ryguła
Czwartek, 24 Listopada 2016 -
Stypendium FNP START dla Młodych Naukowców 2008, Dr hab. Agata Faron - Górecka
Sobota, 26 Kwietnia 2008 -
Stypednium FNP START dla Młodych Naukowców 2007, Dr hab. Agata Faron - Górecka
Sobota, 21 Kwietnia 2007 -
Stypendium konferencyjne ECNP Workshop on Neuropsychopharmacology for Young Scientists in Europe, Nicea, Francja, Dr hab. Agata Faron - Górecka
Czwartek, 9 Marca 2006 -
Nagroda Fundacji im. J. i J. Supniewskich za osiągnięcia naukowe. , Prof. dr hab. Małgorzata Kajta
Środa, 25 Lutego 2004 -
Stypendium konferencyjne ECNP Workshop on Neuropsychopharmacology for Young Scientists in Europe, Nicea, Francja, Dr hab. Agata Faron - Górecka
Sobota, 8 Marca 0200 -
1992 r. Nagroda im. Dr Aurelii Baczko za jedną z trzech najlepszych prac doktorskich obronionych w Polsce w roku 1991, Warszawa; 1992 r. Nagroda im. J.J. Supniewskich za całokształt działalności naukowej w roku 1991, Kraków; 2000 r. Nagroda im. T. Browicza Wydziału Lekarskiego Polskiej Akademii Umiejętności za cykl prac nt. Mechanizm Działania Leków Przeciwdepresyjnych, Kraków 2019 r. Nagroda im. Jędrzeja Śniadeckiego Wydziału Nauk Medycznych PAN za cykl prac nt. Rola heterodimeryzacji receptorów związanych z białkami G w mechanizmie działania leków przeciw-psychotycznych i przeciwdepresyjnych, Warszawa, Prof. dr hab. Marta Dziedzicka - Wasylewska
Poniedziałek, 30 Listopada -0001
Zainteresowania badawcze
- choroba afektywna dwubiegunowa
- choroba Alzheimera
- choroba Parkinsona
- depresja
- Interakcje farmakologiczne
- ischemia
- lęk
- ligandy receptorów serotoninowych
- naturalna nagroda
- neuroprotekcja
- neurotoksyczność
- pamięć
- poszukiwanie nowych leków
- schizofrenia
- transkryptomika odpowiedzi lekowych
- uczenie się
- uzależnienia lekowe
Techniki badawcze
- analiza i interpretacja dużych zbiorów danych
- analiza wokalizacji ultradźwiękowych
- chroniczny stres psychosocjalny
- dożylne samopodawanie
- genotypowanie
- instrumentalny model hazardu ‘jednorękiego bandyty’
- macierze białkowe
- mikromacierze cDNA na komercyjnych platformach (Illumina/Affymetrix)
- mikromacierze małej skali z sondami TaqMan (TLDA) na własnej platformie QuantStudio
- picie alkoholu w warunkach wolnego wyboru
- sensytyzacja behawioralna
- stereotypia
- technika rejestracji potencjałów polowych z populacji neuronów
- test bramkowania sensorymotorycznego (PPI)
- test interpretacji bodźca niejednoznacznego
- test podniesionego labiryntu 0
- test probabilistycznego przeuczania
- test przeuczania
- test rezydenta-intruza
- test warunkowej preferencji miejsca
- transfekcja in vitro
- warunkowanie strachem
- wysokosprawna chromatografia cieczowa (HPLC) z detekcją UV
- wysokosprawna chromatografii cieczowa (HPLC) z detekcją elektrochemiczną (kulochemiczną)
Słowa kluczowe
- 3,3’- diindolometan
- 5,7-DHT
- 6-OHDA
- adenozyna
- ADHD
- alkohol
- amfetamina
- amyloid
- analiza behawioralna
- apoptoza
- asfiksja
- autofagia
- bazedoksifen
- benzofenon-3
- białka sygnałowe
- biologia molekularna
- biomarker
- choroba Alzheimera
- choroba Parkinsona
- citalopram
- daidzeina
- DDE
- DDT
- depresja
- depresja lekooporna
- dezipramina
- dopaminowy szlak czarno-prążkowiowy
- ekscytotoksyczność
- ekspresja genów
- elastyczność poznawcza
- epigenetyka
- escitalopram
- farmakoterapia
- fitoestrogeny
- funkcje poznawcze
- GABA
- genetyka
- genisteina
- gilgotki
- glutaminian
- hipokamp
- hipoksja
- hormony
- imipramina
- ischemia
- ischemia (niedokrwienie)
- komórki macierzyste
- kora czołowa
- kora przedczołowa
- kwas walproinowy