Ligandy receptora 5-HT5A a objawy schizofrenii
Oprócz objawów wytwórczych i negatywnych, zaburzenia funkcji poznawczych stanowią osiowy objaw schizofrenii. Mogą one pojawiać się już przed pierwszym epizodem choroby, obserwowane są przez cały okres jej trwania i utrzymują się nawet w okresie remisji. Od stanu funkcji poznawczych zależy w dużym stopniu funkcjonowanie psychospołeczne chorego.
Współczesne leki przeciw-psychotyczne zadowalająco łagodzą objawy wytwórcze schizofrenii, natomiast są mniej skuteczne w leczeniu objawów negatywnych i zaburzeń kognitywnych. Stąd też szereg badań koncentruje się na poszukiwaniu potencjalnych celów ich farmakoterapii.
Układ serotoninowy może być obiecującym celem terapeutycznym w leczeniu zaburzeń poznawczych oraz objawów negatywnych schizofrenii. Receptor 5-HT5A jest jednym z najmniej poznanych podtypów receptorów serotoninowych. Dane literaturowe sugerują, że receptor ten może być zaangażowany w regulację procesów uczenia i pamięci.
Na zdjęciu: Klatka instrumentalna do badania uwagi u gryzoni.
W naszych badaniach określiliśmy skuteczność antagonisty receptora 5-HT5A, związku SB-699551, wobec zaburzeń poznawczych oraz objawów negatywnym w farmakologicznym modelu schizofrenii opartym o podania antagonisty receptora NMDA, ketaminy.
Podania antagonistów receptora NMDA są powszechnie używane w badaniach przedklinicznych w celu wywoływania zaburzeń charakterystycznych dla schizofrenii, w tym deficytów poznawczych. Modele te są bardzo użytecznym narzędziem do testowania skuteczności nowych potencjalnych farmakoterapii.
Związek SB-699551 odwracał wywołane ketaminą zaburzenia pamięci wzrokowej oraz funkcji wykonawczych u szczurów. Prokognitywne działanie związku zostało także odnotowane u zwierząt kontrolnych o niezaburzonej sprawności funkcji poznawczych. SB-699551 wykazał również skuteczność w modelu deficytów zachowań socjalnych wywołanych podaniem ketaminy.
Dane te wskazują, że receptor 5-HT5A może być celem farmakoterapii nakierowanych na leczenie zaburzeń poznawczych oraz objawów negatywnych w schizofrenii, w tym dysfunkcji socjalnych.
Dr hab. Agnieszka Nikiforuk
Instytut Farmakologii PAN
Zakład Badań Nowych Leków
Strona www: http://if-pan.krakow.pl/pl/zaklady/zaklad-badan-nowych-lekow/
e-mail: nikifor@if-pan.krakow.pl
Źródło:
NIKIFORUK A, HOŁUJ M, KOS T, POPIK P. The effects of a 5-HT5A receptor antagonist in a ketamine-based rat model of cognitive dysfunction and the negative symptoms of schizophrenia.