Prof. dr hab. Rafał Ryguła

Prof. dr hab. Rafał Ryguła rozpoczął pracę naukowo-badawczą w roku 1999, kiedy to jeszcze przed ukończeniem studiów na wydziale Biologii i Nauk o Ziemi UJ, zatrudnił się jako wolontariusz w ówczesnym Zakładzie Biochemii IF-PAN. Na podstawie przeprowadzonych w tym czasie badań, w roku 2001 uzyskał tytuł Magistra Biologii i zaraz potem wyjechał na kilkumiesięczne stypendium naukowe do Instytutu Rudolfa Magnusa w Utrechcie, Holandia. Po powrocie z Holandii uzyskał kolejne stypendium naukowe i rozpoczął doktorat na wydziale Neurobiologii Rozwojowej Uniwersytetu Ruhr w Bochum, Niemcy, z którego po kilku miesiącach zrezygnował, aby podjąć studia doktoranckie na Uniwersytecie Georga Augusta w Getyndze, Niemcy. Jego praca naukowa w Getyndze, prowadzona w kooperacji między Wydziałem Psychiatrii i Psychoterapii Uniwersytetu Georga Augusta i Laboratorium Neurobiologii Klinicznej przy Niemieckim Centrum Naczelnych zaowocowała opracowaniem nowego, przedklinicznego modelu choroby depresyjnej opartego na procedurze przewlekłego stresu psychosocjalnego oraz szeregiem prac oryginalnych. Prof. Ryguła, w roku 2006 obronił na Uniwersytecie Georga Augusta w Getyndze, rozprawę doktorska pod tytułem: „Behavioural and Pharmacological Validation of Chronic Social Stress as a Model of Depression in Rats”. Praca ta stanowi krytyczne podsumowanie koncepcji, zastosowania i weryfikacji procedur przewlekłego stresu psychosocjalnego w przedklinicznym modelowaniu choroby depresyjnej.

Po obronie doktoratu, prof. Ryguła przez 6 miesięcy prowadził badania jako wolontariusz w zakładzie Badań Nowych Leków IF-PAN, a od roku 2007 podjął pracę naukowo-badawczą jako postdok na Wydziale Psychiatrii i Psychoterapii uniwersytetu w Getyndze. W latach 2008-2011 kontynuował staż podoktorski na Wydziale Psychologii Eksperymentalnej Uniwersytetu w Cambridge, Wielka Brytania, zajmując się badaniem neuroanatomicznego oraz neurochemicznego podłoża elastyczności procesów poznawczych oraz wrażliwości na informacje zwrotne u naczelnych.

Grant uzyskany w roku 2011, w ramach programu Homing Plus Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, pozwolił prof. Rygule na powrót do kraju i kontynuacje oraz rozszerzenie prowadzonych wcześniej badań, w IF PAN, przy użyciu modeli szczurzych. W roku 2013 prof. Ryguła został kierownikiem, stworzonej dla niego, Pracowni Neurobiologii Emocji i Procesów Poznawczych, której działalność ukierunkowana jest na wielopoziomowe (behawioralne, psychologiczne, farmakologiczne i neurochemiczne) badania kluczowych neurokognitywnych korelatów i markerów zaburzeń afektywnych oraz tendencyjności poznawczej w modelach zwierzęcych. W roku 2015 prof. Ryguła uzyskał habilitację w dziedzinie nauk medycznych (specjalność – biologia medyczna), a dzieło będące podstawą do uzyskania stopnia doktora habilitowanego zostało w roku 2016 wyróżnione Nagrodą Prezesa Rady Ministrów. Od roku 2022 prof. Ryguła piastuje stanowisko profesora IF-PAN a w styczniu 2023 otrzymał tytuł profesora nadany przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w oparciu o wniosek Rady Doskonałości Naukowej.

Zainteresowania badawcze prof. Ryguły skupiają się na neurobiologii behawioralnej, eksperymentalnej psychologii i psychofarmakologii. W swojej pracy naukowej koncentruje się na badaniu neuropoznawczych endofenotypów złożonych zaburzeń psychicznych, w tym depresji i uzależnień, stosując wyrafinowane metody behawioralne w przedklinicznych modelach zwierzęcych, a ostatnio także u ludzi.

Prof. Ryguła był kierownikiem 8 grantów badawczych, w tym 5 finansowanych przez NCN (1 x Sonata BIS, 4 x OPUS), 1 finansowanego z funduszy norweskich (Idealab), 1 FNP (Homing plus), i 1 MNiSW (Juventus plus). Kierował również 4 grantami na popularyzację nauki, w tym 2 przyznanymi przez MNiSW (doskonała nauka) i 2 przyznanymi przez DANA-FENS (BAW).

Pełnił funkcję promotora 3 doktoratów (1 zakończony, 2 w trakcie) oraz promotora 3 prac magisterskich obronionych na UJ. Pełnił również funkcje recenzenta w trzech przewodach doktorskich i jednym habilitacyjnym. Był również wykładowcą w ramach kursów: „Current advances in neurobiology” prowadzonego w latach 2019- 2022 dla kierunku Neurobiologia, na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi UJ, oraz „Jak sprawdzić czy mój szczur ma depresję: najnowsze modele zwierzęce i techniki behawioralne stosowane w przedklinicznych badaniach zaburzeń wyższych funkcji poznawczych towarzyszącym chorobom psychicznym” prowadzonego w latach 2021 i 2022 dla Krakowskiej Interdyscyplinarnej Szkoły Doktorskiej.

Prof. Rygułą jest stałym recenzentem wniosków grantowych dla agencji przyznających finansowanie na badania neukowe, w tym dla: The Medical Research Council (MRC), the Leverhulme Trust, Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej (FNP), Narodowego Cantrum Nauki (NCN), Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej (NAWA), Science Fund of the Republic of Serbia, oraz Research Council of Lithuania. W roku 2019 był członkiem zespołu doradczego przy Ministrze Nauki i Szkolnictwa Wyższego do oceny czasopism naukowych i recenzowanych materiałów z konferencji międzynarodowych. Pełni również funkcję redaktora w czasopismach BMC Neuroscience, Frontiers in Behavioral Neuroscience, oraz w Frontiers in Molecular Neuroscience. Jest członkiem wielu towarzystw naukowych, w tym: Psychonomic Society, Klubu stypendystów Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej, Polskiego Towarzystwa Badań Układu Nerwowego, Cambridge Neuroscience oraz European Behavioral Pharmacology Society.

Aktywnie angażuje się w popularyzacje nauki i badań naukowych, Był organizatorem i kierownikiem projektów popularyzujących naukę takich jak autobus neurobiologiczny (2018) i statek neurobiologiczny (2 x w latach 2019 i 2021) oraz organizatorem i kierownikiem międzynarodowej konferencji naukowej Workshop: Cognitive-affective biases: from mechanisms to disease symptoms (2 x w latach 2019 i 2022). Był również wykładowcą w ramach „Tygodnia Mózgu” w Krakowie i Toruniu, oraz na uniwersytecie 3go wieku w Andrychowie.

O wynikach jego badań badan pisały m.in. The Wall Street Journal i USA Today.